Gedachten over het idee van Remissie bij Schizofrenie

In 2006 is in Nederland de zogenaamde Nationale Remissie Werkgroep (NRW) opgericht. Deze groep  – welke voornamelijk bestaat uit psychiaters – heeft als doel om het concept remissie bij schizofrenie in te voeren in Nederland conform de criteria van een internationale groep (zie meer op de website inremissie.nl).

Wat behelst het concept remissie bij schizofrenie? In hoeverre strookt het concept remissie met de houding die gehanteerd wordt binnen dit Psychose Anders project?

WAT IS REMISSIE?
De basis van het remissieconcept bij schizofrenie lijkt gevonden te worden in een artikel in het Amerikaanse tijdschrift voor Psychiatrie uit 2005 van de groep rond Andreasen (volume 162,pp.441-449) waar ook regelmatig naar verwezen wordt.

Tijdens een bijeenkomst op 22 oktober 2008 in Amersfoort rondom het begrip remissie kwam deze vertaling van de definitie terug in een power-pointpresentatie van prof.dr. Mulder:

Remissie is een toestand waarbij patiënten een langdurige verbetering van symptomen vertonen, in die mate dat eventuele overblijvende symptomen niet langer het gedrag en het dagelijks functioneren belemmeren.

Als dit dan minstens 6 maanden het geval is zou er gesproken kunnen worden over remissie, wat eigenlijk in het normale medische jargon betekent dat er sprake is van een (tijdelijke) vermindering of afname van ziektesymptomen zonder dat deze volledig verdwijnen.

In diezelfde bijeenkomst was ook Wilma Boevink aanwezig als spreekster vanuit het cliëntenperspectief (HEE). Haar speech ‘Het Recovery-concept: (n)iets voor dokters?‘ (pdf) is nog altijd on-line te lezen.

REMISSIE-CONCEPT: POSITIEVE ELEMENTEN
In de presentatie van de heer Mulder wordt op een bepaald moment gesproken over de mogelijkheid dat de fase van remissie een voorbode zou kunnen zijn op weg naar volledig herstel.

Ook al is Wilma Boevink in haar toespraak erg kritisch ten opzichte van de term ‘schizofrenie’ en remissie, toch ziet ze het remissie denken als een stap in de goede richting. Ze zei:

Er zijn nog veel kritische noten te kraken over het remissieconcept, maar in mijn ogen is het uiteindelijk een grote verbetering in de behandeling van mensen met de diagnose schizofrenie. Ik zie het als een stap in de richting van het volledig opheffen van die diagnose schizofrenie en het opheffen in denken in termen van een ziekte die je ja of nee hebt.

Ik denk dat het remissie concept uiteindelijk de mogelijkheid biedt om het denken in termen van psychose als continuüm te versterken en geheel door te voeren.

HET REMISSIE-CONCEPT: NEGATIEVE ELEMENTEN
Als we echter vanuit een puur ‘psychose-anders’-perspectief krijgen dan zijn er toch zeker een aantal bedenkingen te noemen. Ten eerste is daar de opmerkelijke steun van het farmaceutische bedrijf Janssen-Cilag – de producent van Risperdal –  die de site www.inremissie.nl sponsort.

Als je een blik werpt op de links-pagina dan zie je daar opmerkelijk veel links naar sites die eveneens worden gesponsord door farmaceutische bedrijven (schizofrenieplein, psychoseplein etc.)

Dat stemt tot nadenken, ook al wordt er gezegd dat de sponsoring zonder enkele voorwaarden plaatsvindt.

Je zou deze remissie-beweging ook als volgt kunnen beleven: mensen die minder symptomen vertonen kan verteld worden dat het dan misschien wel lijkt alsof ze weer gezond zijn, maar dat ze nog altijd de ziekte onder de leden hebben. Als ze echter in deze schijnbaar gezonde toestand verkeren dan kunnen ze voorkomen dat deze ‘verschrikkelijke ziekte’ weer de kop op steekt door langere tijd de psychose-onderdrukkende chemicaliën te nemen.

CONCLUSIE
Als remissie zou worden uitgelegd als een volgende stap op weg naar een volledig herstel dan zou het een hoopvol begrip zijn. Je zou dan kunnen denken aan stelregels als: “Als je ‘ziekte’ een jaar in remissie is dan is de ziekte voorbij en kun je dientengevolge ook stoppen met het nemen van medicijnen.”

Alleen vrees ik dat deze laatste consequentie zelden zal worden getrokken en dat het remissiedenken vooral zal worden aangewend om mensen ervan te overtuigen dat ze de ziekte nog altijd sluimerend als een tikkende tijdbom onder de leden hebben, maar dat ze desondanks toch een redelijk leven kunnen hebben zolang ze het monster van de psychoses met farmaceutische producten blijven onderdrukken.

Zo kan het remissieconcept zich juist ontpoppen als een nieuw middel om mensen niet te laten geloven dat ze werkelijk kunnen opknappen en gezond kunnen worden.