Ontwikkelen van Psychosebegeleidersnetwerk – Eerste stappen

Onder ideale omstandigheden zou er voldoende ruimte zijn binnen de reguliere zorg om mensen die psychotische episoden doormaken op een manier te ondersteunen waarbij niet het gehele psychiatrische doemdenken rondom ‘slecht-functionerende hersenen’ de boventoon voert.

Een benadering waarbij samen met de betrokkene wordt geprobeerd de omstandigheden te scheppen waardoor er voldoende veiligheid en geborgenheid is om de oorzaken voor de psychotische problemen te kunnen onderzoeken. Een benadering die gericht is op het gebruiken van de psychose in plaats van een benadering die vooral probeert de psychose te onderdrukken.

ONTWIKKELEN VAN EEN ALTERNATIEF NETWERK

Omdat de realiteit van vandaag nu eenmaal is dat er in de reguliere zorg vooral psychosevrezend en psychose-onderdrukkend wordt gewerkt is het zinvol om te onderzoeken of een alternatief netwerk mogelijk zou kunnen zijn. Er is in het verleden al gesproken over een soort van digitaal Soteria waarbij gelijkgestemden met elkaar kunnen spreken vanuit de ‘psychose-anders’ houding. Op de pagina ‘Waar kun je terecht voor een alternatieve benadering‘ wordt ook gesproken over de lastige aspecten van het vinden van geschikte mensen die op een verantwoorde wijze mensen met psychotische kwetsbaarheid zouden kunnen begeleiden zodat ze niet terecht komen in het marginale leven van een chronische schizofrene ‘patiënt’ (zie Na Psychose Klaargestoomd worden voor Uitsluiting).

Graag zou ik met mensen die zich betrokken voelen bij dit psychose-anders project een landelijk-dekkend netwerk opzetten van mensen die bereid zijn om mensen met psychotische problematiek te assisteren en te begeleiden op een wijze die strookt met de opvattingen van deze site. Mensen zouden dan via deze site contact leggen met mensen in hun regio om zo te pogen een andere benadering te krijgen.

WIE IS GESCHIKT?

Een belangrijk punt bij het opzetten van een dergelijk netwerk is het hebben van een indicatie van de betrouwbaarheid van de betrokken ‘psychosebegeleiders’: hoe weet je of iemand bekwaam is om daadwerkelijk op een constructieve wijze om te gaan met mensen die in een psychotische episode verkeren? Het kan namelijk nogal een zware verantwoordelijkheid met zich mee brengen. Degenen die zich willen opgeven als mogelijke psychosebegeleider op de alternatieve wijze dient zich dan ook goed bewust te zijn van deze verantwoordelijkheid. Het lijkt me ook zaak om altijd de reguliere zorg achter de hand te hebben voor het geval het uit de hand mocht lopen.

De Soteriaprincipes zouden wel eens een goed van pas kunnen komen bij het bepalen van wie er het meest geschikt zijn om als psychosebegeleider te functioneren. In een folder van het Soteria Network in Engeland kunnen we de volgende beschrijving lezen van mensen die volgens de soteriaprincipes het meest geschikt zijn:

Who worked at Soteria?

Staff-to-resident ratio was high and most of the staff recruited to Soteria were non-professionals. It was felt that non-professionals would be best suited to a phenomenological approach, as they would be more free from set ways of working and theoretical bias. In time, some former residents also took on staff roles within the house.

Staff were carefully selected: they were open minded and did not hold dogmatic views regarding ‘mental illness’ or ‘psychosis’. An ability to see beyond the confines of the medical view of ‘schizophrenia’ provided a sense of hope (as opposed to the usual bias towards poor prognosis) and a sharing of power between residents and staff. All staff were supervised by senior mental health workers, such as psychiatrists and psychotherapists, including Loren Mosher himself

(pagina 6).

Kortom, positieve factoren zouden zijn het hebben van een open houding en geen dogmatische medische houding t.o.v. psychoses en schizofrenie waardoor er meer ruimte is voor een hoopvol perspectief i.p.v. de normale sombere vooroordelen. Ook is de bereidheid om op basis van gelijkwaardigheid met de betrokkenen om te gaan van belang.

HET PUNTENSYSTEEM

Om een eerste aanzet te geven zou ik willen beginnen met het oproepen van mensen om zich op te geven voor dit project. Er zijn geen kosten aan verbonden. Via deze site vinden dan de contacten plaats tussen vraag en aanbod. Mensen die hulp willen aanbieden kunnen mij dan mailen met daarbij wat gegevens en eventueel een website waarbij een praktijk ook mogelijk genoemd kan worden.

Ook kunnen mensen die ontevreden zijn met de wijze waarop de reguliere zorg omgaat met psychotische problematiek contact opnemen waarbij ze hun naam en woonplaats noemen waarna ik de mensen kan doorverwijzen naar de meest dichtbijzijnde aanbieder. Mogelijke financiële afhandeling gaat dan volledig buiten deze site om. Ik ben verder ook niet aansprakelijk voor eventuele negatieve gevolgen.

Het enige dat ik in deze fase kan betekenen is het opzetten van een soort van ‘positieve ervaringenindex’. Hiermee bedoel ik dat iedere aanbieder een pluspunt krijgt zodra iemand die hulp is komen vragen echt het gevoel heeft gehad vooruitgang geboekt te hebben bij de betrokken ‘psychosebegeleider’. Deze waardering wordt dan doorgegeven aan Psychose Anders en zo kan dat worden bijgewerkt in het totaal-overzicht. Iedereen begint met een score van 0. Ook negatieve punten kunnen worden uitgedeeld. Op deze wijze zou er in de loop van de tijd een steeds betrouwbaarder overzicht komen van aanbieders.

Iedereen die geïnteresseerd is om als ‘psychose-begeleider’ danwel als hulpvrager deel te nemen aan het project kan contact opnemen door te mailen naar het adres rechts in de balk. Je kunt ook deelnemen als je alleen van gedachten wilt wisselen met gelijkgezinden. Noem hierbij ook je woonplaats, of in ieder geval de provincie waarin je woont.

Laten we ons samen sterk maken voor het aanbieden en ontwikkelen van een alternatief voor het dogmatische sombere perspectief dat de reguliere zorg neigt aan te reiken aan mensen die psychotisch ontregelen.

Aantal psychosebegeleiders op 14 september 2010:  9; aantal deelnemers totaal: 20.