Taboe op Behoefte aan Zorgzaamheid

Zoals ik al eerder heb gezegd ben ik erg onder de indruk van het boek van de Noorse Arnhild Lauveng: ‘Morgen ben ik een Leeuw’. Op een heldere en krachtige wijze weet deze vrouw die volledig hersteld is van haar schizofrene episode allerlei fascinerende aspecten aan te reiken welke zinvol kunnen zijn voor mensen die nog aan het worstelen zijn met de vreemde verschijnselen die gepaard kunnen gaan bij een bewustzijn dat overbelast raakt.

Het boek is al aanleiding geweest voor het artikel ‘Optie bij Onhandelbare Druk: Splits je Geest‘ en tevens voor ‘Vechten met Levende Symbolen‘. In deze huidige bijdrage wil ik stil staan bij een bepaald dilemma dat ook een erg storende invloed kan hebben, en vooral als je opgenomen bent of vaak door periodes van eenzaamheid gaat.

Arnhild Lauveng beschrijft het dilemma waarop ik doel als volgt:

“Dan maar liever de schuld geven aan de ziekte of aan de stemmen of aan wat dan ook, als ik maar niet hoefde toe te geven welke akelige, laaghartige en onbegrijpelijke behoeften ik had: behoefte aan aandacht en zorgzaamheid, behoefte om gezien te worden, behoefte om aan de eenzaamheid te ontkomen. ‘Ze doet het alleen maar om aandacht te krijgen,’ en dat zou ik nooit willen toegeven. Niet eens tegenover mezelf.”

(Morgen ben ik een Leeuw, p.61)

Je kunt je voorstellen dat je juist op die momenten dat je wat de weg kwijt bent, of op die momenten dat je je opgesloten voelt in je kamer of in een kliniek (of misschien zelfs in je eigen woning), dat er dan een vrij natuurlijk verlangen kan ontstaan, namelijk een verlangen naar genegenheid, geborgenheid en zorgzaamheid.

Vaak is echter de omgeving niet of nauwelijks in staat om daadwerkelijk deze steun en oprechte, warme aandacht te geven. Het is ook een enorme grote stap als je echt aan een hulpverlener of andere mensen om je heen om deze zorgzaamheid zou vragen. Je stelt je dan namelijk wel erg kwetsbaar op. Wellicht tref je af en toe een vriend, familielid of  hulpverlener die ook in staat is je wat te geven op dit vlak en wordt niet in dossiers geschreven dat ‘patiënt veel om aandacht vraagt.’

Ik kan me ook voorstellen dat het voor een hulpverlener niet altijd duidelijk is wat een cliënt vraagt.

Het is jammer dat er soms omstandigheden kunnen ontstaan waarin je je zelfs kunt gaan schamen voor je eigen verlangen naar iemand die je ziet, die er (al is het maar even) voor je is.