Een Hersenreinigingsritueel

Laatst was ik in gesprek met iemand via deze site, en we hadden het over psychoses en de rol van degene die een diagnose stelt op het verdere verloop van iemands proces. Al pratend kwamen we tot de conclusie dat het ergens ook wel iets misdadigs heeft om mensen die in een kwetsbare fase in hun leven verkeren, te vertellen dat ze een ernstige ziekte in hun hersenen hebben, terwijl ze toch echt geen hersenscan hebben gemaakt, en er echt geen psychiatrische tumor kon worden gevonden in een of andere hersenkwab.

Heb ik een aantoonbare hersenstoornis of niet? (1)

Op deze site zijn er inmiddels vele artikelen geschreven die vanuit allerlei perspectieven vraagtekens plaatsen bij het gebruik van de medische ziekteterminologie voor mensen die worstelen met de problemen en uitdagingen die het leven met zich kan meebrengen. Als er in werkelijkheid eigenlijk helemaal geen bewijs is dat iemand met een bipolaire stoornis, schizofrenie of een ernstige depressie, aanwijsbare zieke hersenen heeft, dan openen zich nieuwe mogelijkheden.

Dan is er namelijk eerder sprake van het ‘idee‘ dat er iets mis is met de hersenen, een soort metafoor die haast werkelijk wordt gemaakt door hulpverleners, familie, vrienden en uiteindelijk ook door de betrokken persoon zelf, die er zich zelfs psychiatrisch hersenstoornispatiënt door kan gaan voelen. Zo komt een idee, of een metafoor, als het ware tot leven en gaat de betrokken persoon ook daadwerkelijk het idee voeden dat er iets grondig mis is in zijn of haar hersenen.

Dit geloof, of misschien moeten we het wel een vloek noemen, wordt versterkt door medische woorden als medicatiegebruik, diagnoses, verpleegkundigen, artsen, ziekenhuizen, ziektekosten, ziekte-uitleg folders, declaraties, ziektewet, patiëntenverenigingen etc. Je moet dan wel van sterke huize komen om dit hele complex aan ‘Je hebt een hersenziekte‘-boodschappen naast je neer te kunnen leggen. Zeker als je dan ook nog rare dingen voelt en denkt, waarvan je niet goed weet hoe je daar mee moet omgaan.

DE VLOEK HERKENNEN EN DE TWIJFEL TOELATEN

Het goede nieuws is echter dat, ook al zeggen duizenden mensen dat je een hersenziekte hebt, dat daardoor nog altijd niet werkelijk een hersenziekte kan ontstaan. Het maximaal werkelijke is het idee, het geloof in een mysterieuze hersenziekte. En het mooie van een idee of een geloof is, dat het het te veranderen is. Goed, je kunt je voorstellen dat het een stuk lastiger is om een bepaald idee te veranderen als je er al vele tientallen jaren in gelooft, en je het volledig geïntegreerd hebt in je zelfbeeld, dan als je twijfelt aan het geloof, of er slechts een paar jaar of nog korter in gelooft.

Hoe het ook zij, in principe is ieder geloof te wijzigen, alleen ben je daar zelf hoofdverantwoordelijk voor. Durf je namelijk twijfel toe te laten of je wel wérkelijk zieke hersenen hebt? Zou het niet kunnen dat je een of andere hersenstoornis bent aangepraat, terwijl je misschien eerder tijdelijk even  ‘gek’ of ‘geflipt’ bent omdat het allemaal even teveel voor je is geworden. Dat er teveel dingen gebeurden die te pijnlijk, onprettig of raar waren, waardoor je even de controle bent kwijtgeraakt?

Wellicht is het dan wel vrij normaal dat je hersenen overuren gaan draaien, maar dat wil dan niet zeggen dat dat dan ook meteen een uiting is van gestoorde, zieke hersenen. Misschien is het wel een vrij normale reactie op ernstige stress.

Joel Rea (2)

DE VLOEK VERWIJDEREN

Voor degenen die zich openstellen voor de mogelijkheid dat hun psychiatrische ‘ziekte’ eigenlijk vooral een ‘idee‘ is, en niet veel meer dan dat, wil ik een hersenreinigingsritueel voorstellen. Via een denkbeeldige visualisatie, die ik hieronder beschrijf,  kun je werken aan het verwijderen van dat idee van een hersenziekte in je hoofd. En als eenmaal dat idee is verwijderd, het geloof is verwijderd, is ook de vloek uit je systeem en ontstaat er ruimte om op een liefdevolle wijze, en misschien met een glimlach in het reine te komen met de werkelijke pijn die ten grondslag lag aan het lijden.

De visualisatie is op een vrij korte wijze beschreven. Voel je vrij om ze verder uit te breiden met ademhalingsoefeningen, andere visualisaties, mindfulness elementen etc. Het gaat vooral om de kernhandelingen voor je te zien en te beleven. Wees je bewust van alle gevoelens die optreden in de verschillende fases van de visualisatie. Als het je niet lukt om het algemene beeld voor je te zien, zou je visualisatie kunnen inspreken (met je smartphone ofzo).

HERSENREINIGINGSVISUALISATIE 1

Ga op een comfortabele plek zitten, met losse, comfortabele kleren en neem je voor dat je iets moois gaat ervaren. Sluit je ogen en richt je aandacht eerst op je ademhaling en streef naar een aangename diepe en volle ademhaling. Stel je voor dat je verandering inademt, en starheid uitademt. Laat een gevoel van vrede in je komen, en doe net alsof je een glimlach voelt ontstaan op je gezicht.

Nu beweeg je – in gedachten of in werkelijkheid – met beide handen naar je hartstreek toe, waarbij je kleine cirkels draait. Terwijl je dat doet voel je dat je hart verandert in een liefdevolle, oneindige bron van liefdeszeep. Met deze zeep, zeep je handen in, op zo’n manier dat je ziet dat het flink schuimt, wees niet te zuinig en overdrijf met de hoeveelheid reinigende zeep die op je handen zit, laat het vele centimeters dik zijn. Zie ook de nodige zeepbellen in de lucht zweven.

Vervolgens beweeg je met je door je eigen liefde ingezeepte handen naar je hoofd. Je plaatst nu eerst je handen aan de zijkanten van je hoofd en vervolgens stel je je voor dat je je hersenen uit-rekt, zoals je een foto op een smartphone kunt uitrekken, en beweeg die dan voor je gezicht, waardoor je je eigen hersenen voor je ziet, maak ze ongeveer 1 meter in breedte. Je houdt ze met beide handen vast en je observeert je hersenen.

Op een gegeven moment merk je op dat er allerlei zwarte plekken zijn, op en in je hersenen. Je kunt dwars door je hersenen heenkijken: die zwarte plekken zijn de plekken waar de fantasie, of het geloof, het idee of de vloek rondom je hersenziekte zit. Je ziet ze en je kijkt er glimlachend naar en je verbaast je erover dat je er zo in geloofd hebt. Vervolgens worden je liefdevolle handen doorzichtig waardoor je je ook door je eigen hersenen kunt heenbewegen. Je gaat dan naar al die plekken waar het zwart is, en je begint te wrijven en te poetsen, en al snel zie je dat de plekken verdwijnen.

Neem er de tijd voor en zie hoe de zwarte plekken uit je hersenen worden schoongemaakt en ruimte maken voor fris naar citroen en lavendel ruikende hersenen die blinken zoals ze nog nooit hebben geblonken. Kijk er naar en voel wat het met je doet. Neem er de tijd voor, en breng je hersenen ook even naar je mond om ze te zoenen. Je mag ze ook een knuffel geven. Het is tijd om je hersenen weer lief te hebben. De vloek heb je verwijderd.

Zodra je het gevoel hebt dat je het zuiveringsritueel hebt afgerond, plaats je je hersenen weer op hun plek in je schedel, streel je nog wat over je hoofd, je glimlacht nog wat, en vervolgens ga je met je handen weer naar je hartstreek. Je maakt nog enkele rustige cirkels en sluit dan af met de woorden: “Ik houd van mezelf en ik heb mijn schone hersenen lief”.

Omarm de tranen die helend willen vloeien, om alle viezigheid weg te spoelen (1).

AFRONDING

Graag hoor ik van mensen die deze visualisatie hebben uitgevoerd wat het bij hen heeft opgeleverd. Er zijn natuurlijk vele variaties denkbaar waarbij er reinigingsrituelen kunnen worden uitgevoerd met betrekking tot je hersenen. Ik kan je aanraden er de tijd voor te nemen, en ook niet te forceren als je al in een vroeg stadium emotioneel mocht worden. Het vrijkomen van de psychiatrisch vloek kan tot een emotionele wolkbreuk leiden. Laat je er niet door afschrikken, en geniet vooral van alles wat vrij mag komen.

VOETNOTEN
(1) Schilderij van Igor Morski – http://artforyourwallpaper.blogspot.nl/2013/01/surreal-art-igor-morski.html of op zijn eigen site: http://www.igor.morski.pl/
(2) http://scene360.com/main_news/8651/dogs-in-the-sky/#.UZ83Mz7QVLt

Het Geboorteproces van Nieuwe Gedachten Stimuleren

Er zijn duizend-en-één redenen te bedenken waardoor iemand tijdelijk even ‘gek’ kan worden. Er zijn ook vele mogelijkheden om weer grip te krijgen op de situatie en er bovendien nog sterker uit te komen dan voor een ‘psychotische’ episode. Binnen het Psychose Anders project proberen we niet alleen mensen te laten zien dat een psychose  zinvol kan zijn, maar we proberen ook tips en handvatten aan te reiken om zelf aan het werk te gaan om de achtergronden van een psychose te achterhalen.

In deze bijdrage staan we stil bij een methode die je het ‘geboorteproces-van-nieuwe-gedachten-stimulering‘ zou kunnen noemen. Dit is overigens een methode die voor iedereen – met of zonder psychose in de rugzak – waardevolle vruchten kan afwerpen.

De aanname achter deze benadering is dat we allemaal in ons leven onze eigen vaste patronen, structuren en gewoontes hebben ontwikkeld. Zo hebben we ook vrij vaste manieren om te kijken naar bepaalde zaken in ons eigen leven, en de manier waarop de wereld in elkaar steekt. Tegelijkertijd leeft er in ons allen ook een soort sluimerend, wellicht haast goddelijk verlangen naar verandering, naar nieuwe ideeën, nieuwe gedachten.

afbeelding afkomstig van Kora Organics

Als je bereid bent om je te openen voor zaken als een ‘zelfgenezend proces’ dan is een logisch gevolg daarvan ook dat je je opent voor het ‘baren’ van nieuwe gedachten.

Aan dit baringsproces zitten twee kanten: ten eerste moet er ruimte worden gemaakt voor iets nieuws; er moet als het ware een babykamer worden ingericht. Ten tweede houdt het ook vaak in dat de oude rommel in die kamer dient te worden opgeruimd, want een babykamer die tegelijkertijd een stoffig opslaghok is, is natuurlijk een ongewenste combinatie voor nieuw leven.

Als je deze methode wilt gebruiken, loop je de kans dat er twee processen tegelijkertijd werken: een scheppings- en een afstervingsproces.

RUIMTE MAKEN VOOR HET NIEUWE

Om het nieuwe toe te laten dien je vooral een soort interne ‘klik’ te maken, waardoor je je opent voor nieuwe gedachten. Een effectieve manier is door op de momenten waarop je veelal het meeste scheppende potentieel hebt, namelijk net vóór het slapen gaan en net ná het wakker worden, tegen je zelf te zeggen (hardop of stil): “Ik wil nieuwe gedachten ontvangen”, “Ik open me voor nieuwe gedachten” of “Nieuwe gedachten? Laat ze maar komen, ik ben er klaar voor”.

Je kunt er ook voor kiezen om deze sympathieke uitnodiging overdag ook nog regelmatig te herhalen, en misschien kun je er soms even – al dan niet meditatief – voor gaan zitten.

Deze niet-specifieke uitnodiging geeft je eigen onbewuste wijsheid de kans om je iets nieuws aan te reiken. Met wat geduld en met wat observatie-vermogen zul je dan merken dat er zich nieuwe gedachten gaan aandienen. Alleen zijn deze nieuwe gedachten vaak een concurrent voor de oude, bekende en diepgewortelde gedachten. Dit brengt ons dan ook bij het tweede proces.

ENKELE DAGEN UITZITTEN OM OUDE GEDACHTEN TE LATEN AFSTERVEN

Het scheppingsproces gaat vaak gepaard met een afstervingsproces van oudere gedachten en patronen. Dit afstervingsproces is niet aangenaam. Het voelt onprettig en soms geeft het een raar gevoel van leegte, alsof ergens een deel van jezelf dood gaat.

Somnium door Dan May

Deze oude gedachten geven zich echter niet zomaar gewonnen en zullen alles in het werk stellen om toch te mogen blijven; ze zullen schreeuwen, ze kunnen oude angsten oproepen, ze zullen de wildste argumenten van stal halen om je te paaien ze toch binnenshuis te houden.

Het is dan echter de kunst om niet werkelijk in discussie te gaan. Je kunt beter ‘mindful’  observeren hoe ze aan het springen en doen zijn, waarbij je ook de aantrekkingskracht voelt om weer gewoon het oude te omarmen, omdat het zo bekend was. Het is als een verslaving waar je van moet afkicken. Het goede nieuws is, dat het ergste vaak binnen een dag of drie wel achter de rug is.

De vraag is dan echter of je het lef en de durf hebt om deze dagen door te komen, waarbij je echt even moet omgaan met een soort overlijden van een deel van jezelf. Je mag er volop bij huilen, maar het is wel zaak dan door te zetten. Een goede tip hierbij is dat je het echt moet ‘uitzitten’, in die zin dat de tijd er wel voor zorgt dat die oude gedachten afsterven. Hierbij kan het heel behulpzaam zijn om domme films te kijken, veel te wandelen, spelletjes te spelen, wat onzinnig rond te surfen op internet. Het gaat er vooral om dat je de tijd doorkomt, zonder die oude gedachten te voeden.

ENKELE BRUIKBARE METAFOREN

Om het geboorte- en afstervingsproces te begeleiden kan het soms handig zijn om bepaalde metaforen in te zetten om het geheel beter in te kaderen. Hieronder doe ik een aantal suggesties.

Explosie op Rotonde

Je kunt je voorstellen dat er een krachtige explosie heeft plaatsgevonden op en rond een rotonde, waardoor het niet langer mogelijk is om er gebruik van te maken. De wegen die normaal via de rotonde liepen kunnen daardoor ook niet meer gebruikt worden. Dit leidt tot verwarring, tom-toms die foute informatie geven, onduidelijkheid over hoe je dan je doel moet bereiken e.d. Het vergt dan wat geduld om het besef te laten indalen dat er meerdere wegen leiden naar je bestemming, en dat er op de plek van de Rotonde iets anders kan gaan groeien, en misschien levert de nieuwe route ook veel meer plezier op.

Herseninfarct

Een andere metafoor kan zijn het stoppen van de toevoer van bloed aan bepaalde delen van je hersenen, waardoor er tijdelijk bepaalde functionaliteit wegvalt. De neuronen in je hoofd hebben dan even de tijd nodig om in al hun plasticiteit nieuwe verbindingen te leggen waardoor ze later weer in staat zijn om gewoon te functioneren, met daarbij allerlei nieuwe mogelijkheden.

Current van Vladimir Kush

Ingesleten stromen blokkeren

Dan zou je nog kunnen gebruik maken van de metafoor van de waterstroompjes die zich door een landschap hebben gevormd. Deze worden dan plots geblokkeerd door een paar stevige rotsblokken waardoor er tijdelijk wanorde en chaos ontstaat. Door geduld te betrachten gaat het water vanzelf nieuwe wegen vinden om weer te gaan stromen.

CONCLUSIE

Dit proces van verandering is iets waar we eigenlijk standaard een weerstand voor hebben. Het is immers veel aantrekkelijker om lekker vast te houden aan het bekende. Als je echt serieus nieuwe gedachten wil uitnodigen in je wereldbeeld, dan impliceert dat uiteindelijk ook dat oude gedachten herzien dienen te worden, en in sommige gevallen volledig verworpen. Het is dan ook een teken van wijsheid als je in staat bents om te veranderen en toe te geven dat bepaalde dingen niet meer passen.

Wees tijdens dit geboorte- en sterfproces vooral lief voor jezelf en vertrouw op de wijsheid van je lichaam.