De Rol van je Mensbeeld bij het al dan niet accepteren van Psychofarmaca als werkelijke oplossing

Laatst kwam ik in aanraking met een weblog van Carice de Wildt. Zij geeft op haar site te kennen dat ze zich erg herkent in de visie die ook verkondigd is in de media (Pauw en Witteman) door cabaretier Mike Boddé en verwoord in zijn veelzeggende boek ‘Pil‘.

Op haar site heb ik gereageerd door vooral te beschrijven dat je houding ten opzichte van het gebruik van psychofarmaca wel eens sterk zou kunnen afhangen van je mensbeeld en je houding in de lichaam-geest discussie. Hieronder volgt de reactie die ik op 22 maart 2010 daar heb geschreven:

“De houding die je hebt ten opzichte van medicijnen hangt sterk af van het mensbeeld waar je jezelf lekker bij voelt, en dan vooral de rol die je toebedeelt aan je hersenen danwel je geestkracht.

Zo zijn er mensen die geloven dat je met je geest bergen kunt verzetten. Binnen deze visie reageren hersenen eerder op je gedachten en je manier van denken. De oorzakelijke factor is dan de manier waarop je in het leven staat; hoe je omgaat met problemen, angsten, gevoelens e.d.

Binnen deze kijk is het nogal vreemd om langdurig hersenbeïnvloedende middelen te gebruiken omdat je dan niet de werkelijke oorzaak aanpakt. Je past dan als het ware de helderheid van de TV aan, terwijl je afblijft van het zendende station zelf (zie https://psychoseanders.wordpress.com/2009/02/21/hersenen-en-de-tv-metafoor/).

Binnen deze opvatting over de relatie geest-hersenen is het zinvoller om je geestkracht te sterken waardoor je hersenen als vanzelf zullen reageren.

Er zijn echter ook veel mensen die geneigd zijn om te denken dat het bewustzijn vooral voortkomt uit hersenactiviteit. Dat de geest eigenlijk niets meer is dan de warme damp die opstijgt uit een bord spaghetti (=de hersenen).

Binnen deze visie zijn de hersenen oorzakelijk en is het niet meer dan logisch om hersenbeïnvloedende producten te nemen omdat je dan immers de oorzaak zou aanpakken: andere hersenactiviteit leidt tot een andere geestesstaat. Het probleem is niet zozeer je manier van denken of de manier waarop je omgaat met stress, angsten e.d., maar het werkelijke probleem zit in een verkeerde hersenhuishouding.

Momenteel regeert binnen de psychiatrie vooral het medische model, in die zin dat het tweede mensbeeld stilzwijgend wordt aangenomen als werkelijk. Mensen die psychotisch raken (of manisch of depressief) wordt al snel verteld dat hun gedrag het gevolg is van bepaalde hersenstoffen (neurotransmitters) die niet goed werken of niet voldoende worden aangemaakt of juist teveel en dat dat via chemische middelen kan worden gewijzigd.

Wat ik persoonlijk als een nadeel zie van deze benadering is dat mensen die toch al tijdelijk geestelijk zwakker zijn op het moment eigenlijk in verkapte termen te horen krijgen dat het niet zozeer hun manier van denken of hun manier van omgaan met problemen, gevoelens van schuld, schaamte, leegte is die de oorzaak is, maar een chemische fout in de hersenen.

De impliciete boodschap hierbij is: eigenlijk kun je er zelf niet veel aan doen. Je kunt je geest sterken zoveel als je wilt, je kunt zoveel mogelijk zelfgenezend vermogen activeren als je wilt: het heeft eigenlijk geen zin, want de werkelijke oorzaak zit in je lichaam en dat is leidend. De vergelijking met suikerziekte is dan ook typerend voor deze houding.

Momenteel is er ook een beweging gaande in de wetenschap die onderzoekt hoever de invloed van de geest kan reiken. Zij vinden steeds meer argumenten voor het idee dat de geest sterke invloed kan uitoefenen en dan niet alleen op quantumniveau, maar dat het ook – mits goed ontwikkeld – in staat is biologische genezingsprocessen te versnellen. Er ontstaan zelfs geluiden die beweren dat we met onze geest bepaalde delen van ons DNA zouden kunnen activeren.

Ik zou iedereen die geïnteresseerd is in de mogelijkheid om via het trainen van je geest- en hartkracht gezond te worden,  willen aanraden een blik te werpen op de site Psychose Anders.”