Psychose of Spiritueel Ontwaken?

Hieronder volgt een vertaling door Sharon van drie video’s (zie onderaan bericht) van Sean Blackwell (www.bipolarorwakingup.com).

“In 2007 ging ik van start met een missie. Een missie om een simpele vraag te beantwoorden; wat is het verschil tussen een spirituele ontwaking en een bipolaire stoornis? En nu, eindelijk, na bijna drie jaar van onderzoek, duizenden e-mails en reacties, na twintig verklarende slide-show video’s over dit onderwerp alleen al, kan ik eindelijk mijn definitieve antwoord met je delen. En dat antwoord luidt… Dat ik al die tijd de verkeerde vraag gesteld heb.

Maar zoals je zult zien, struikelde ik terwijl ik trachtte de verkeerde vraag te beantwoorden, uiteindelijk over de goede. En daarmee denk ik dat ik een absolute doorbraak heb gevonden met betrekking tot hoe we als maatschappij zowel bipolaire stoornissen als spirituele ervaringen anders kunnen bekijken.

Een doorbraak die uiteindelijk kan leiden tot de heling van duizenden mensen. Niet alleen van een bipolaire stoornis maar ook van schizofrenie en vele andere geestelijke stoornissen.

Voor ik ook maar iets wist van de bipolaire stoornis, zocht ik naar een klinisch begrip van mijn eigen spirituele ontwaking kort nadat het gebeurde nu ongeveer tien jaar geleden. Destijds ontdekte ik het werk van Stan Grof. En volgens Grof is er een aandoening die zeer veel lijkt op geestelijke ziekte maar die uiteindelijk kan leiden tot een spirituele doorbraak zoals ik die had. Hij noemde deze aandoening een ‘Spiritual Emergency’.

Terwijl ik zijn boek ‘The Stormy search for the Self’ las, vond ik uiteindelijk een aantal bevestigingen voor wat maar weinigen geloofden; namelijk dat wat ik had meegemaakt inderdaad spiritueel van aard was en géén geestelijke ziekte.
Aan het eind van zijn boek heeft Grof een appendix toegevoegd waarin mensen kunnen bepalen wat het verschil is tussen schizofrenie en een werkelijke ‘Spiritual Emergency’.

Hier zijn enkele criteria voor een ‘Spiritual Emergency’;

– Onderzoek toont geen pathologie of ziekte aan die het brein aantast
– Het intellect en geheugen worden uitgedaagd maar blijven intact
– Adequaat sociaal functioneren en gezonde relaties vóór de episode
– Genoeg vertrouwen om te kunnen communiceren en mee te werken gedurende de episode
– Er is geen sprake van zelfdestructief, agressief gedrag of terugtrekking
– Het gevoel dat er iets belangrijks, helends en zelfs spiritueels gebeurt
– Spirituele thema’s zoals geboorte / dood zijn aanwezig in de ervaring

Omdat mijn ervaringen voldeden aan alle criteria van Grof, heb ik gedurende tien jaar verondersteld dat mijn ervaring en die van mensen met een geestelijke ziekte compleet verschillend waren.

Toen mijn nicht Anna echter een ervaring had in 2007, was ik getroffen door de gelijkenis van haar ervaring aan die van mijzelf en raakte ik ervan overtuigd dat zij ook een ‘Spiritual Emergency’ had doorgemaakt. Zelfs toen haar psychiater haar medicatie voorschreef voor wat hij zelf zag als een geestelijke ziekte – hoogstwaarschijnlijk een bipolaire stoornis.

Naar aanleiding hiervan startte ik met dit onderzoeksproject en met het maken van youtube video’s om mijn verhaal te delen. Toen de reacties binnen begonnen te stromen, realiseerde ik me dat duizenden mensen die als bipolair gediagnosticeerd waren, verhalen hadden die gelijk waren aan die van mij en even goed aan Grofs criteria beantwoordden met betrekking tot een ‘Spiritual Emergency’.

En dat niet alleen want toen ik begon met het produceren van theoretische series van video’s over wat er eigenlijk gebeurt met iemand wanneer ze een ‘Spiritual Emergency’ hebben, realiseerde ik me dat veel van ons dezelfde diepgaande spirituele thema’s beleven ten tijde van onze ogenschijnlijke waanzin.

Zowel een ‘Spiritual Emergency’ als een bipolaire manie kunnen een gevoel teweegbrengen van kosmische eenheid, een gevoel van tijdloosheid, je kunt het gevoel hebben van alwetendheid, universele kennis, een diep gevoel van heiligheid, er kan sprake zijn van spirituele ‘visioenen’, (die een psychiater hallucinaties zal noemen) je kunt denken dat je droomt of in een film zit, dat je getest wordt door God, dat je de Messias bent, een profeet of een heilige of dat je dood bent, stervende of opnieuw geboren wordt. En dit zijn slechts een paar van de veel voorkomende ervaringen waarmee bipolaire mensen zich identificeren in mijn video’s.

Echter, sommige van deze mensen kunnen zich absoluut niet identificeren met deze ervaringen. Niet alleen haten ze mijn video’s; ze haten mij voor het maken ervan.

– “Wat is er zo spiritueel aan het willen vermoorden van mijn katten?,” vroeg iemand mij.
– “Je moet je hiervoor verantwoorden aan Jezus,” zei één vrouw.

Blijkbaar is het voor sommige mensen met een bipolaire manie een antispirituele ervaring. Sommigen lijden aan zeer demonische hallucinaties en anderen verduren ernstige paranoia of diepe gevoelens van woede. Voor mij leken deze mensen eerder ervaringen te hebben die ik altijd beschouwd had als behorend bij schizofrenie.

Maar wat misschien wel het vaakst voorkwam, waren niet alleen deze zeer spirituele, positieve ervaringen of de diepe, angstige, pijnlijke ervaringen.
Een gemengde episode leek het vaakst voor te komen. De meeste mensen ervoeren beide zijden van het spectrum; de liefde EN de angst, het geluk EN de pijn. Het goed EN het kwaad.

Het leek erop dat in plaats van dat er een scheiding tussen een ‘Spiritual Emergency’ en een bipolaire stoornis zou zijn, er een spectrum bestaat van ervaringen van mensen die gedomineerd worden door liefde en zij die gedomineerd worden door angst.

De meeste mensen hebben een gemengde episode die ergens in het midden ligt. Een mix van liefde EN angst. En dat niet alleen; het spectrum verloopt van een ‘Spiritual Emergency’ naar een bipolaire stoornis helemaal tot aan schizofrenie zonder definitieve scheiding tussen deze drie.

Het kwam hierdoor dat ik ervan overtuigd raakte dat de drie ervaringen waarvan ik altijd zeker was dat ze compleet gescheiden van elkaar bestonden, eigenlijk allemaal deel uitmaken van hetzelfde spectrum van ervaringen.

Op dat moment realiseerde ik me dat mijn originele vraag nergens toe leidde. Ik zou nooit een duidelijke, kenmerkende scheidingslijn vinden tussen een spirituele ervaring en een bipolaire stoornis.

Terwijl ik me realiseerde dat ik van richting moest veranderen, begon ik de juiste vraag te stellen. En die vraag luidt; als ervaringen van een ‘Spiritual Emergency’, bipolaire manie en schizofrenie allemaal deel uitmaken van hetzelfde spectrum, wat zijn dan de hoofdfactoren die bij iemand leiden tot een meer positieve, negatieve of gemende episode van ‘psychose’?

In de tijd dat ik het werk van Grof bestudeerde, bestudeerde ik tevens het werk van Ken Wilber. En dankzij Wilber werd ik me bewust van een ander type spectrum dat hij het ‘Spectrum van Bewustzijn’ noemde.

Zoals het ernaar uit ziet, hebben mensen in een psychose ervaringen die variëren van het zeer angstige tot het zeer liefdevolle en evolueren we volgens Wilber eigenlijk van een gesloten, angstig bewustzijn tot meer open en liefdevolle niveaus van bewustzijn.

Bij het herkennen van deze parallel tussen het spectrum van psychoses en het spectrum van bewustzijn, begon ik me af te vragen of ze niet op de één of andere manier met elkaar overeen kwamen.

Ofwel; zouden mensen met een hoger of liefdevoller niveau van bewustzijn een spiritueler type van psychose ervaren terwijl mensen aan de lagere kant van bewustzijn angstigere, schizofrene typen van psychoses ervaren? En het belangrijkste; zouden mensen in het midden  – het type bipolaire psychose -, vooral gemixte of gemengde episodes hebben?

Om te zien of deze theorie enige bruikbare waarde had, was het voor mij het lastigste om te bepalen of schizofrenie gelinkt was aan de lagere niveaus van bewustzijn. Dat kwam voornamelijk omdat ik niet echt contact had met mensen met ernstige schizofrenie; de mensen die waarschijnlijk vele maanden of jaren doorbrengen in psychiatrische inrichtingen.

Maar na een aantal jaren van onderzoek en veel lezen, vond ik een aantal overeenkomsten tussen de manier waarop mensen met een lager niveau van bewustzijn denken en hoe mensen met schizofrenie denken.

Samen met beangstigende levenservaringen waar ik eerder al over gesproken heb, is waarschijnlijk de belangrijkste overeenkomst dat beide groepen hallucinaties hebben. Er is zelfs een zeer interessant boek over geschreven door ene Julian Jaynes, getiteld; ‘The origin of consciousness in the break-down of the bicameral mind’. In dit boek legt hij onder andere uit dat mensen vanuit het tribale niveau van bewustzijn, evenals mensen in de eerste niveaus van beschaving, (mensen in het feudale niveau) niet worden bestuurd door hun eigen geest maar door de commanderende stemmen en visioenen van de goden. Sterker nog;  visioenen en stemmen horen waren normaal in het oude Egypte, Griekenland, India en in de inheemse stammen over de gehele wereld. Bewijzen van deze gemeenschappelijke natuur kunnen gevonden worden in de eerste boeken van het oude testament, delen van de Griekse Ilias en in de Hindu-Veda’s.

Hallucinaties waren zelfs zo overheersend in deze oude beschavingen dat Jaynes schreef; ‘Volgens onze theorie kunnen we stellen dat vóór het tweede millennium voor Christus iedereen schizofreen was.’

En evenals bij ‘primitieve’ mensen met hallucinaties, interpreteerde men het visioen concreet; nooit symbolisch. Dus die engel die ze zagen of hoorden, verscheen even echt voor hen als de hand voor hun gezicht.

Vanwege deze concrete manier van het interpreteren van realiteit, zoals wanneer deze mensen op dit niveau van bewustzijn een godachtige ervaring hadden, was het voor hen normaal om te denken dat ze de exacte reïncarnatie waren van Jezus Christus met macht over anderen.

Ik weet dat dit hoogst irrationeel lijkt maar je moet begrijpen dat in beide groepen de realiteit wordt gezien als een volledig magische plaats. Zoals ik heb uitgelegd in mijn video’s over tribal bewustzijn, zijn de innerlijke en uiterlijke wereld zowel bij schizofrene als bij tribale mensen gefuseerd en zijn deze mensen hoogst bijgelovig.

Met een brein dat op deze manier werkt, is het geen wonder dat beide groepen een diepe angst en respect hebben voor kwaadaardige geesten, duivels en demonen. Het is waarlijk een brein waar iedere angst die je hebt tot leven wordt gebracht.

Ofwel; als iemand zich in een lager niveau van bewustzijn bevindt of lijdt aan schizofrenie zien we iemand die in zijn eigen wereld leeft; iemand die de wereld vanuit één perspectief ziet.

De film ‘The Soloist’ met Jamie Fox en Robert Downey Jr geeft een zeer eerlijk beeld van hoe geïsoleerd dit enkele perspectief van realiteit kan zijn. Fox speelt hierin een voormalig muzikant die nu in een wereld van schaduwen en potentiële dreigingen leeft als gevolg van zijn schizofrenie.

Zoals je in de film kunt zien, maakt één perspectief van de realiteit het zeer moeilijk om relaties te onderhouden omdat het bijna onmogelijk lijkt rekening te houden met de gedachten en gevoelens van anderen bij het nemen van beslissingen of het ondernemen van actie.

Als je alle overeenkomsten overweegt, denk ik dat het veilig is om te stellen dat er een heldere connectie bestaat tussen bepaalde soorten van psychoses en zogenaamde schizofrenie en de lagere niveaus van bewustzijn.

Voor mij luidde de vraag; zou ik een zelfde soort relatie vinden aan de hogere kant van het spectrum?

Het ‘Power of Now’ niveau en het postmoderne niveau zijn de meest open en liefdevolle niveaus van bewustzijn in het model. Deze niveaus hebben tevens een veel spirituelere (maar niet religieuze) visie op het leven die parallel loopt aan wat veel mensen in een ‘Spiritual Emergency’ ervaren; dat datgene waar ze in feite doorheengaan een spirituele ervaring is.

Dit zijn tevens de meest intuïtieve niveaus van bewustzijn waar mensen vaak hun puur rationele en logische denken overschrijven en in plaats daarvan op hun intuïtieve gevoelens vertrouwen. En dit sluit weer aan bij de intuïtieve interpretatie die mensen geven wanneer ze een ‘Spiritual Emergency’ doormaken; ze gaan door iets zeer belangrijks, een soort onverbiddelijk innerlijk proces dat gecompleteerd moet worden.

Ook zien beide groepen de realiteit als diep betekenisvol op een symbolisch niveau. Ze zouden bijvoorbeeld kunnen denken; ‘Dit ziet eruit als een hotel maar het voelt als het vagevuur.’ Of; ‘Hij ziet eruit als een veiligheidsbeambte maar hij lijkt een engel.’

Mensen in een ‘Spiritual Emergency’ zijn – in plaats van gebombardeerd te worden met verontrustende, concrete gedachten en hallucinaties zoals bij schizofrenie – , vaak op een plezierige manier verbaasd door ontstellende synchroniciteiten. Vooral door boodschappen die worden ontvangen via de televisie, muziek of andere symbolische communicatie die specifiek aan hen gericht lijken te zijn.

Maar zoals mensen met een hoger bewustzijn natuurlijk wel weten, zijn synchroniciteiten niet alleen voorbehouden aan mensen die een psychose doormaken. Veel postmoderne, spirituele boeken zoals ‘De Celestijnse Belofte’ benoemen het belang van synchroniciteiten in ons dagelijks leven. Globale kwesties zoals armoede, het milieu, oorlog of racisme zouden allemaal boven kunnen komen wanneer iemand een ‘Spiritual Emergency’ beleeft. Dit zijn namelijk kwesties die op persoonlijk gebied belangrijker worden wanneer je hogere niveaus van bewustzijn bereikt.

Veel mensen die in een ‘Spiritual Emergency’ terechtkomen, denken al op een postmodern niveau en vanuit meerdere perspectieven in tegenstelling tot het denken vanuit slechts één perspectief zoals bij schizofrenie.

Om één voorbeeld te noemen; mijn favoriete verhalen over zogenaamde ‘psychoses’ komen van voormalig atheïsten die zich opengesteld hebben voor verschillende perspectieven wanneer ze geraakt worden door een krachtige ‘Spiritual Emergency’.

Het lijkt erop dat we veel boeiende bewijzen hebben voor het feit dat des te positiever de ervaring van de ‘Spiritual Emergency’ is, hoe hoger het niveau van bewustzijn is.

Wat zouden de middelste, moderne niveaus van bewustzijn verbinden met het type psychose dat normaalgesproken wordt gediagnosticeerd als bipolaire manie?

Gebaseerd op mijn onderzoek zou ik zeggen dat de voornaamste karakteristiek van dit niveau bestaat uit verwarring.
Bipolair zijn is verwarrend om verschillende redenen.

Ten eerste heb je, zoals ik reeds benoemde, hoogstwaarschijnlijk een gemengde episode. Je hebt ervaringen van liefde die uitgedrukt worden in gevoelens van eenheid, tijdloosheid en een gevoel van alwetendheid om maar een paar voorbeelden te noemen.

Maar aan de andere kant kan het eveneens zeer beangstigend zijn aangezien veel mensen momenten ervaren van paranoia, zelfs hallucinaties, en regressies in trauma die behoorlijk pijnlijk kunnen zijn.

En dan zijn er natuurlijk de drugs die ook niet veel helpen. Bij de meeste bipolaire mensen zijn drugservaringen, vooral met marihuana en LSD, een trigger geweest voor hun eerste episode. Het kan daardoor voor jezelf en anderen moeilijk zijn een onderscheid te maken tussen de effecten van de drug en de psychose zelf.

Een andere bron van verwarring is eenvoudigweg de manier waarop mensen denken op deze niveaus van bewustzijn.
We evolueren namelijk van de magische, concrete, lagere niveaus van bewustzijn naar de symbolische, intuïtieve hogere niveaus van bewustzijn terwijl de middelste niveaus –vooral de moderne- vooral logisch en feitelijk zijn.

Het resultaat hiervan is dat iedere innerlijke ervaring waar we doorheen gaan ongeldig verklaard en ontkend wordt omdat deze niet gemeten kan worden.

Als je op het moderne niveau zit, zal iedereen je doen geloven dat je stoornis wordt veroorzaakt door een chemische onbalans ook al laat wetenschappelijk bewijs zien dat je biologisch volkomen normaal bent.

Op het traditionele niveau kunnen mensen je zien alsof je een moreel gebrek hebt; alsof God je straft voor iets dat je gedaan hebt.

Maar op welke manier dan ook zullen mensen in het midden van deze niveaus van bewustzijn – ongeacht hoe jij jezelf voelde met betrekking tot je ervaring –  samenwerken om je ervan te overtuigen dat deze ervaringen slecht zijn en maar beter vergeten kunnen worden. En als jij je in de middelste niveaus bevindt, zul je ze waarschijnlijk geloven.

Dus opnieuw vinden we een hoop fascinerende bewijzen dat een typische bipolaire psychose normaalgesproken past binnen de moderne en traditionele niveaus van bewustzijn. Met name omdat op dit punt van ontwikkeling, iedere spirituele ervaring waar we doorheen gaan, wordt ontkend. Eerst door de maatschappij, dan door onszelf.

Schizofrenie, bipolaire manie, ‘Spiritual Emergency’s’

Het spectrum van psychoses sluit naadloos aan op het spectrum van bewustzijn. Slechts het herkennen van deze relatie zou al een enorme stap voorwaarts kunnen betekenen voor zowel psychiatrie als psychologie.

Voor ik echter uitleg waarom dit zo is, moet ik nog één zeer belangrijke factor toevoegen aan ons model. Een factor die ons ook zal helpen begrijpen waarom het voor sommige mensen veel gemakkelijker is om van een psychose te herstellen dan voor anderen. Die ontbrekende factor is trauma.

Wanneer je in de oceaan duikt van je eigen ziel, helpt het om te weten wat er zich onder de oppervlakte bevindt. Misschien is dat water kristalhelder maar misschien zit het wel vol zeemonsters. Het is hoe dan ook altijd een heldenreis maar als je weet dat deze wateren vooral donker en gevaarlijk zijn, helpt het om te weten wat je eventueel te wachten staat.

Het is daarom bijzonder belangrijk enig idee te hebben van je eigen graad van levenstrauma alvorens je de sprong waagt.  Normaalgesproken denken mensen aan trauma als gevolg van kindermisbruik. Dit is veruit de meest beschadigende vorm van trauma die ik ben tegengekomen. Maar zoals ik besproken heb in mijn video’s over trauma, kan het in verassende vormen komen.

Ervaringen van elk moment in ons leven kunnen een sterk effect hebben; zoals bijvoorbeeld getuige zijn van een moord of in een vuurgevecht terechtkomen. Maar we kunnen ook beïnvloed zijn door traumatische gebeurtenissen waar we geen bewuste herinnering aan hebben zoals het resultaat zijn van een ongewenste zwangerschap.

Ongeacht de vorm die deze trauma’s kunnen aannemen, lijkt er een algemene regel te gelden die luidt dat hoe traumatischer je levenservaring was, des te moeilijker je ervaring aan de andere kant zal zijn.

Maar wanneer je eenmaal in de zogenaamde psychose zit, bestaat de geweldige mogelijkheid om de wonden te helen van die ervaringen in het leven die je liever vergeet of misschien zelfs compleet vergeten bent.

Alvorens heling plaats kan vinden, is er echter een valstrik; je zult het trauma eerst opnieuw moeten ervaren.

Dat is het moeilijke gedeelte. Want zolang dat zeemonster in het diepe zwemt, kun je hem niet waarnemen. Ook al is hij er altijd.

Om van hem af te komen, moet je hem naar de oppervlakte laten komen waar je hem bij daglicht in al zijn lelijkheid kunt zien en voelen. Het is door middel van dit proces van het toestaan van onze zeemonsters of trauma’s, dat we emotioneel en intellectueel compleet worden en ze uiteindelijk zullen verdwijnen.

Het goede nieuws van dit alles is dat tijdens de acute psychose het vaak mogelijk is jezelf te bevrijden van pijnlijke ervaringen die je jarenlang achtervolgd hebben. En dit kan plaatsvinden binnen een tijdsbestek van slechts enkele uren of zelfs minuten.

Het enige dat je hoeft te doen, is je emotioneel openstellen voor wat je van binnen voelt. Dit kan beangstigend zijn omdat sommige energieën die verbonden zijn aan deze trauma’s heel krachtig kunnen zijn. Het is voor mensen niet ongewoon om te huilen, te schreeuwen of zelfs black-outs te krijgen wanneer deze ervaringen bovenkomen.

Het is daarom voor veel mensen in deze situatie verleidelijk om het voelen van de emotionele pijn en de herinneringen die van binnen opkomen simpelweg te blokkeren. Bijvoorbeeld door harde muziek te draaien, non-stop te praten of zelfs de medicijnen te verdubbelen.

Om echte heling plaats te laten vinden, moet je echter loslaten.

Omdat trauma zo’n belangrijke factor is die meeweegt, heb ik het toegevoegd aan ons model. Zoals ik al zei; omdat alles gelijkwaardig aan elkaar is, geldt dat hoe meer trauma er in je zit, des te moeilijker en beangstigender je proces zal zijn.

Daarom relateer ik aan de linkerkant ernstig trauma aan veel angst en aan de rechterkant licht trauma aan weinig angst.

Als je mijn video over hallucinaties bekeken hebt, zul je zien dat ik eerder al een relatie gevonden heb tussen een grote hoeveelheid van trauma en schizofrenie.

Het zou niet als een verrassing moeten komen dat mensen aan het tegenovergestelde eind van het spectrum, – degenen die hele positieve, spirituele ervaringen hebben – zeer weinig moeilijke trauma’s hebben meegemaakt in hun levensgeschiedenis. Ze ervaren dus veel minder moeilijkheden in een psychose.

Ik ben ervan overtuigd dat er veel mensen zijn met een bipolaire stoornis die hun leven niet als bijzonder traumatisch beschouwen en dit kan inderdaad het geval zijn.

Er is echter nog één ander type van gevangen energie dat we in ons dragen en dat boven moet komen tijdens een typische manische psychose. Dat is de energie van onderdrukkingen.

Wanneer we van het ene eind van het spectrum van de realiteit – het feudale eerste niveau – bewegen naar het tweede perspectief – het traditionele niveau – leren we onze emoties te onderdrukken.

Zoals ik besproken heb in de voorgaande video’s, is het leren van het onderdrukken van emoties een belangrijke vaardigheid omdat het helpt om beter met anderen om te kunnen gaan.

Sommige mensen worden echter teveel onderdrukt waardoor ze zich voelen alsof ze nooit echt zichzelf kunnen zijn. Dit is de reden waarom ik de bipolaire stoornis ook wel de ‘Ik kan mezelf niet zijn!’-stoornis heb genoemd.

Gebaseerd op de mensen met wie ik gesproken heb, zou ik zeggen dat het onderdrukken van het ware zelf of de innerlijke spirit vaak een reden is waarom mensen in een psychose terechtkomen.

In tegenstelling tot iemand met zeer ernstige, diepe psychologische problemen die misschien een leven lang moeilijkheden had in relaties en contacten met anderen, zijn mensen met een bipolaire stoornis juist vaak precies het tegenovergestelde.

Beste van de klas, topstudent, populair en charismatisch. De verwachtingen waar ze aan moesten voldoen, werden hen misschien teveel of gaven niet echt weer wie ze in feite werkelijk zijn.

Dus tegenover de meer getraumatiseerde, lagere linkerkant van de hoek van ons model, zijn de mensen die gediagnosticeerd werden met een bipolaire stoornis, vaker terug te vinden aan de boven rechterkant; er is sprake van enig trauma maar ook van een behoorlijke hoeveelheid van emotionele onderdrukking.

Sommige van jullie zullen je nu afvragen; als mensen in de verre rechter bovenhoek van het model al een hoger niveau van bewustzijn bereikt hebben en minder trauma en onderdrukte emoties hebben om mee om te gaan dan anderen, waarom komen ze dan überhaupt in een psychose terecht?

Op het moderne niveau van bewustzijn, beginnen we onze eigen rationaliteit te bevragen. We beginnen met het opnieuw overdenken van onze eigen cultuur, ons religieuze geloof, culturele verplichtingen of zelfs bijgeloven die zijn overgebleven uit de lagere niveaus.

Op het postmoderne niveau beginnen we ons over ALLES vragen te stellen. We twijfelen zelfs aan ons eigen rationele verstand… Op de één of andere manier lijkt de wereld zich te openen en het gevoel van verbazing dat we als kind ervoeren, keert terug. Vooral als we beginnen te zien hoe onze eigen gedachten, gevoelens en gedragingen direct effect hebben op onze eigen realiteit of deze zelfs helpen creëren.

Om een betere wereld voor henzelf te creëren, worden mensen op het postmoderne niveau veel introspectiever. Ze vragen zich af wat de grenzen zijn van hun eigen bewustzijn om het te kunnen verbeteren.

Het resultaat is dat mensen die het postmoderne niveau benaderen, vaak op een enthousiaste manier zijn betrokken bij activiteiten die – of ze het nu zelf weten of niet – de weg plaveien naar het breken uit hun eigen ego of valse zelf. Hierop volgt mogelijk een zeer positieve, spirituele psychose of een ‘Spiritual Emergency’.

Betreffende activiteiten kunnen onder andere bestaan uit het volgen van intensieve zelfhulp seminars en spirituele retraites maar ook het lezen van een zeer inspirerend boek of verre reizen maken in het kader van ‘jezelf vinden’ kunnen triggers zijn.

Praktisch iedere hoog stimulerende, gedachte uitdagende activiteit kan deel uitmaken van de ego brekende triggers die je in een psychose doen belanden. (Inclusief het bekijken van video’s van BipolarOrWakingUp op youtube)

Trauma’s en onderdrukking spelen ook nog steeds een rol. Het geval is echter dat degenen die aan de rechter bovenkant van het model uitkomen, vaak in een psychose terechtgekomen zijn –per ‘toeval’-  door hun eigen pogingen om hun niveau van bewustzijn uit te breiden.

En dit brengt mij bij een zeer interessant aspect van dit model. Gebaseerd op de mensen met wie ik gesproken heb, komt het mij voor dat wanneer het gaat om levensomstandigheden of triggers die ten grondslag liggen aan een eerste psychose, de mensen aan de rechter bovenkant van het spectrum normaalgesproken veel triggers hebben terwijl degenen aan de linker onderkant er maar weinig of zelfs maar één hebben.

Een typische bovenrechtse, bipolaire psychose kan bijvoorbeeld te maken hebben met een verhuizing om te gaan studeren. De combinatie van een nieuwe school en een nieuwe stad, ver weg zijn van familie en oude vrienden, geïntroduceerd worden aan nieuwe ideeën en misschien het zien van je cijfers die kelderen plus het roken van veel marihuana. Deze combinatie van triggers kan in vrijwel iedereen een psychose initiëren.

Aan de andere kant kan iemand die duivels hallucineert op de leeftijd van 14 of 15 zich misschien helemaal geen specifieke triggers herinneren die zijn eerste episode veroorzaakten. Het is de ernst van het trauma dat ze meegemaakt hebben dat voornamelijk verantwoordelijk is voor hun eerste episode.

Het is een lange maar bevredigende reis geweest want ik denk dat ik een redelijk duidelijk antwoord heb gekregen op mijn vraag. Zoals gezegd, begon ik met het zoeken naar het verschil tussen een spirituele ontwaking en een bipolaire stoornis.

Maar toen ik me realiseerde dat er feitelijk geen definitieve scheiding bestaat tussen een spirituele ontwaking of ‘Spiritual Emergency’, bipolaire stoornis en schizofrenie vroeg ik:  wat zijn de hoofdfactoren die bij iemand zouden kunnen leiden tot een meer positieve, negatieve of gemengde episode? En die hoofdfactoren bleken bewustzijn & trauma te zijn.

Nu we dit weten, kunnen we het spectrum van psychoses op een hele nieuwe manier gaan bekijken. Het is belangrijk je te herinneren dat volgens de psychiatrie alle episodes van een acute psychose met medicijnen behandeld moeten worden. De meeste mensen slikken hun leven lang medicijnen. En zelfs onder de meest open-minded psychiaters en psychologen is er een oprechte frustratie vanwege de onmogelijkheid een heldere spirituele ervaring te onderscheiden van waanzin.

Maar ons model laat zien dat er nooit een helder diagnostisch criterium zal zijn om de ene ervaring van de andere te scheiden. In plaats van naar deze ervaringen in zwart / wit termen van spiritualiteit of waanzin te kijken, kunnen we nu iemands waarschijnlijkheid tot heling inschatten op basis van ons model.

Wat we hier vinden, is dat er voor mensen die de rechterbovenkant benaderen, er een hoge waarschijnlijkheid bestaat tot heling en zelfs de mogelijkheid van spirituele doorbraken.

De mensen aan de lagere linkerkant met veelal beangstigende, traumatische ervaringen, neigen ertoe een lagere waarschijnlijkheid te hebben geheeld te worden omdat het voor deze mensen veel moeilijker is om zich bezig te houden met het materiaal waar ze mee geconfronteerd worden.

Mensen die gelabeld zijn met een bipolaire stoornis en die meestal gemengde episodes hebben van liefde en angst, vallen zoals gewoonlijk ergens in het midden.

Voor deze mensen kan de waarschijnlijkheid tot heling goed zijn mits ze voorzien worden van de juiste kennis en ondersteuning die noodzakelijk zijn om door hun processen heen te werken.

Waar je jezelf ook terugvindt in dit model; iedere acute psychose heeft op zijn minst de potentie in zich om te transformeren tot een spirituele, helende ervaring.