Buiten de Psychiatrie om ‘Psychoses’ gebruiken

Alle brieven die op deze site worden gepubliceerd worden vanzelfsprekend alleen met toestemming van de schrijver geplaatst. Wil je ook een constructieve bijdrage leveren stuur dan een mail via het mailadres in de rechterbalk. Hieronder volgt een brief van Diana van L. welke ik ontving in januari 2009:

“Opmerking vooraf: ‘psychose’ heb ik bewust tussen aanhalingstekens gezet omdat er niet zoiets lijkt te bestaan als psychose.Ik beschouw mijzelf momenteel eigenlijk als net zo ‘psychotisch’ (lees: levend) als jaren geleden, alleen kan ik mijn energie dit keer (veel meer) kwijt in ‘dagelijkse’ dingen en daarom word ik als normaal/’gezond’ beschouwd.

“Als je het woord ‘ziek’ in de mond neemt, dan is het net, dat het er niet mag zijn. En daar geloof ik dus niet in, dat iets er niet mag zijn ” -Yarko van V., 2008

Voor mij kan de ‘psychotische bewustzijnstoestand’ (of gewoon dat je erg in het leven staat) weliswaar een zeer sterke positieve correlatie hebben met een hoog gehalte van dopamine in de hersenen, de oorzaak is een derde factor en die lijkt totaal niet gezien/uit de weg gegaan te worden.

Wie zegt dat een ‘psychose’ ziek is?
Kunnen we kijken voorbij de ziekte, aandacht hebben voor de persoon die de ‘psychose’ ondergaat?
Of misschien wel zelfs daaraan voorbij?

INTRODUCTIE
Mijn ‘psychose’ startte tijdens een sessie Kundalini yoga enige jaren terug. Ik heb haar grotendeels zelf uitgewerkt, met behulp van alles en iedereen wat ik op dat moment tegen kwam.
Ik had via studie en anderszins vernomen van ‘psychosen’ en hoe daar doorgaans mee omgegaan wordt. Het voelde voor mij instinctief niet juist om het ook op die manier te (laten) doen.
Ik heb slechts heel kort ‘in de psychiatrie’ gezeten waarbij ik uiteraard, naar de huidige conventie, neuroleptica slikte. Hier heb ik in dusdanige mate onder geleden, dat ik op een gegeven moment een suïcide poging ondernam.
Nadat ik afgebouwd was (waarin ik direct na die poging begonnen was), ging mijn leven gelukkig weer verder.
Ik heb er (soms) nog steeds verdriet van dat ik toen naar die overdosis gegrepen had, maar ik was helemaal radeloos geworden door de (bij)werkingen van de medicatie, en de manier van benaderen door ‘hulpverleners’.
Alsof mijn innerlijk, en mijn dromen, er niet (meer) mocht zijn.
Alsof ik er niet (meer) mocht zijn.

VISIE OP, BENADERING VAN EN OMGANG MET PSYCHOSE
Een ‘psychose’ is voor mijzelf eigenlijk een uiting van het (diepe) onderbewuste.
Wat betreft de achterdocht en angst die dan naar boven kunnen komen..
we lijken allemaal bang voor elkaar te zijn, diep van binnen!
En verward, en angstig, en eenzaam.
Omdat we bijna allemaal vanuit het ego leven, en niet vanuit wie we wezenlijk zijn.
Dan bouw je eenzaamheid, en angst op.

Een ‘psychose’ (of andere crisis) is een prachtig moment om dit onder ogen te zien!

Ik heb zelf meerdere ‘psychosen’ gehad, en dit heeft mij erg veranderd. Ik heb ze benut als groeimomenten door het onder ogen komen van pijn, dat ik jaren ontvlucht was.
Doordat ik jarenlang niet geluisterd had naar wat ik van binnen echt voelde, doordat ik mijn gevoelens en eigenlijke behoeften aan de kant geschoven had. Want ik was bang voor afwijzing door andere mensen. Bang voor afwijzing door andere mensen, wanneer ik naar mijn innerlijke, eigenlijke, stem luisterde.
Bang voor afwijzing, wanneer ik in mijn kracht ging staan.

Eigenlijk kreeg ik d.m.v. de ‘psychose’ de ‘rekening’ gepresenteerd.

Ik ben dus het grootste deel van de tijd niet bij de psychiatrie in behandeling geweest, wat mijn eigen bewuste keuze was. In plaats daarvan kwam ik bij mensen, die zich niet bang of onderdrukkend naar mij opstelden.

Mensen die zelf al heel wat ‘overwonnen’ leken te hebben. Dit inspireerde mij, om mijn eigen onderbewuste onder ogen te gaan zien (wat nu heel mooi kon), ‘aan te pakken’ en ‘om te vormen’. Om mijn eigen angsten, de rauwe angsten.. het rauwe verdriet, te doorleven.

Ik werd dus door de klachten gedreven om vrede in mijzelf voor elkaar te krijgen, en zodra ik dit bereikte ging ik weer normaal eten en kwam terug in een ritme. Slapen ging dan vanzelf ook weer goed; ik was uit de ‘psychose’.

Ik was een tijd erg ‘gevoelig’: de ‘psychose’ kwam soms terug. Ik bevond mij in een situatie, waarin ik erg op mezelf was teruggeworpen (geen eigen huis, geen inkomen). Misschien was dit juist wel een mooie gelegenheid om iets in/van mijzelf te ervaren, wat ik anders misschien veel later ervaren zou hebben: een stukje innerlijke helderheid en kracht, als een zon die door de wolken heen schijnt. Ik verlangde naar die zon.. maar ik was zo bang en verdrietig!

Vooral was ik (diep) verdrietig over de verbroken relatie met een man.
Ik dacht dat ik nooit meer zo een (diep, natuurlijk voelend) contact met iemand kon hebben. Dat ik voor altijd alleen zou zijn.
Alleen onder de mensen… omdat ik gevangen zat in mijn eigen ego.
Ik heb soms dagen gehuild, omdat ik me zo kwetsbaar, verdrietig en naakt voelde.
En tegelijk voelde het zo mooi, bevrijdend.

Ik had me zo lang eenzaam gevoeld en ik wilde dit niet meer.
Ik wilde mij weer net zo verbonden voelen, als dat ik mij als kind regelmatig gevoeld had.  Zo’n mooi geluk, zo’n mooie vreugde en helderheid. En daaronder, vrede en stilte. Het kunnen hebben van contact met dat wat zich op dat moment om me heen bevond. Contact vanuit mijn hart.

Mijn hart was ‘verduisterd’ geraakt toen mijn ouders van elkaar scheidden op mijn 11e. En door allerlei andere gebeurtenissen.

Contact vanuit mijn hart, en kunnen vertrouwen op het Leven ook dat in mijzelf, dat dit mij steunt en beschermt en ik daardoor kan groeien en mij ontwikkelen als wie ik eigenlijk ben.

Bijvoorbeeld doordat ik de juiste mensen tegenkom en op de juiste plekken terecht kom. Dat ik de juiste dingen weet te zeggen op momenten dat dat nodig is, en steeds beter kan aanvoelen waar ik behoefte aan heb. Dat ik sterk kan zijn in mijn ‘kwetsbaarheid’ en dat mijn daden en stem vanuit mijn hart komen en niet (enkel) vanuit mijn hoofd.. of vanuit rauwe emotie zonder hoofd of hart.

Dat ik van binnen kan stromen en me lekker in mijn vel voel en diep in mezelf vreugde ervaar en mij door die vreugde laat leiden door mij in Liefde te verbinden met dat wat zich om mij heen bevindt, hoe dat er ook uit moge zien. Door een ritme op te bouwen en een huis in te richten en deze met de juiste aandacht te onderhouden. Door mijn intenties te zuiveren en zuiver te houden en te genieten van mezelf, van anderen en van het leven. Door gewoon weer te gaan werken en een studie op te pakken alleen nu met een andere insteek, namelijk genieten van de reis door de bestemming een beetje los te laten.

Liefde. Leven.
Ik had een heel diep verdriet omdat ik dit verloren leek te hebben rond mijn elfde levensjaar. Dit zat achter al die angsten, achter al die ‘wanen’.
Verdriet

Ik had dit niet onder ogen kunnen zien en uitwerken als ik meteen onderdrukkende neuroleptica had genomen. Je krijgt hierdoor niet de kans om het uit te werken: om de ‘psychose’ te benutten om te groeien als wie je in wezen bent. Om pijn los te laten en anders in het leven te gaan staan.

Naar mijn mening kun je een mooi stuk van jezelf naar boven laten komen als je de moed (en ondersteuning vanuit de omgeving!) hebt om een psychose (ten dele, stapje voor stapje?) te doorleven.

Meteen aan de neuroleptica is naar mijn mening een gemiste kans!
Ik ben echt voor minder van dat spul, of helemaal niet want in een crisis zit een mogelijkheid tot transformatie. En ik geloof echt dat dit kan, dus dat mensen elkaar door een ‘psychose’ of soortverwante crisis heen kunnen helpen zonder (teveel) ingrijpen zoals in de vorm van (neuroleptische) medicatie en iets/iemand ‘ziek’ noemen. Wat is nu eigenlijk ‘ziek’?
Laten we eens aandacht zonder oordeel voor elkaar hebben!

“Het nieuwe is, dat de hulpvrager als mens wordt gezien los van zijn daden en gedrag, los van de gedrukte stempels er onbevooroordeeld mag zijn en kan praten met een medemens die werkelijk een luisterend oor en aandacht heeft. ” -Martha R., 2008

De ‘psychose’ was de weerstand tegen gaan leven vanuit mijn hart (waar geven gelijk staat aan ontvangen) en tegelijk de groeimogelijkheid.

De ‘psychose’ was de blokkade, die ik te ‘overwinnen’ had. Hoe pak je dat aan?
Niet door een dusdanig hoge dosis pillen te slikken dat het alles onderdrukt, maar door haar uit te werken. En stap één is om het te laten zijn, in een veilige omgeving. En te leren (ervaren) er niet bang voor te zijn. En dan vervolgens deze kracht(en) te richten naar dat wat je werkelijk wil.

Focus. Discipline. Kracht. Helderheid. Liefde.
Dat zo omstreden woord: Liefde*

Wil je jezelf tot een wijs en liefdevol mens ontwikkelen, dan zul je je duistere kant(en) onder ogen moeten zien en daar vrede mee stichten. En dan gaan samenwerken, om iets moois op te bouwen. Ermee versmelten; er een mee worden.

Net zoals een enge en krachtige draak, die later vriendelijk wordt, omdat je hem zijn plaats gewezen hebt en nu is de draak een deel van jou geworden; je hebt de draak getemd, she’s now under your command. Wat wil je in jouw leven? Nu is de draak een kracht geworden, een kracht van jezelf dat jouw leven en dat van anderen in aanzienlijke mate zal verrijken.

Een kracht om in Liefde te leven, om te zijn wie je in wezen bent namelijk een deeltje van dat wat ons allemaal met elkaar verbindt: een deeltje van het Leven.

Ik verlangde, vanuit de duisternis, naar het goede naar het mooie naar Liefde, naar contact naar verbinding naar te Leven wie ik was. Te leven vanuit mijn Hart, te leven met mijn Hart.

Dankzij de ‘psychosen’ heb ik een stukje uitgewerkt wie ik eigenlijk ben namelijk iemand die vanuit haar hart leeft een ‘liefdewezen’ maar ook een wezen met kracht en helderheid.
Een heel wezen.
Een heel mens.

Het was vreselijk. Maar het kon niet anders.
Nu ben ik er heel anders door geworden.

Kracht.
We zijn bang voor onze eigen kracht.

Diana van L.
studente wijsbegeerte en psychologie aan de Rijks Universiteit Groningen
lid cliëntenraad van het Universitair Centrum Psychiatrie, van het UMCG te Groningen

*Liefde: onvoorwaardelijke, onpersoonlijke Liefde. Dit kan zich uitdrukken als compassie, of zuivere creativiteit”