Wanen Beschrijven op Vele Manieren

In de introductie van de deze site wordt gesproken over het grote belang van de woorden die je kiest om je ervaringen te beschrijven. De woorden die je kiest bepalen namelijk voor een groot deel de realiteit die je daardoor schept.

Bepaal zelf hoe je je wereld ziet

Als je ervoor kiest om te praten in termen van hersenstoornis, chemische onbalans, genetisch bepaald zijn, en dergelijke, dan creëer je een dergelijke realiteit.

Je kunt ook een realiteit proberen te scheppen die wordt beschreven met woorden als ‘zinvol proces’, ‘fascinerend verschijnsel’ of ‘noodrem van mijn ziel’, ‘een kans tot groei’.

OP VELE MANIEREN DE WANEN BESCHRIJVEN

Zoals je in grote lijnen een bepaalde aanpak kunt kiezen voor de inkadering van psychotische ervaringen, zo kun je deze ‘scheppingsvrijheid’ ook op specifiekere terreinen inzetten.

De dynamieken die mensen kunnen ervaren in een waansituatie hebben wel wat weg van de wijze waarop bepaalde dromen of nachtmerries werken. We herkennen allemaal vast wel dat verschijnsel dat je in dromen voortgestuwd wordt door een bepaalde allesoverheersende gedachte: bijvoorbeeld dat je naar school of naar je werk moet maar dat je te laat bent.

Zo kun je in wanen ook bepaalde allesoverheersende gedachten hebben die de rest overschaduwen.

In de droomwerkelijkheid kan het nogal eens voorkomen dat er duidelijk een betekenis of een symbolische boodschap achter schuilgaat. Om een grotere kans te hebben deze boodschap ook daadwerkelijk te achterhalen kan het goed werken om heel losjes te proberen de situatie te omschrijven op allerlei verschillende manieren met allerlei woorden of uitdrukkingen/gezegdes.

Op deze manier kan het zomaar gebeuren dat het muntje (voorheen kwartje) valt: dat je opeens begrijpt wat er allemaal gebeurt in een waan- of droomwereld.

GELEEFD WORDEN: EEN VOORBEELD

Laatst sprak ik met iemand die beschreef dat hij in een waan het gevoel had alsof zijn volledige identiteit was verdwenen: alsof alles waar hij zich mee kon identificeren er niet meer was. Hij kwam in een wereld terecht waarin hij vooral geleefd werd.

Bovendien leek het ook wel alsof hij langzaam richting de hel geleid werd, zonder daar zelf enige invloed op te kunnen uitoefenen.

In dergelijke wanen of dromen is het dan de kunst om losjes te spelen met soortgelijke beschrijvingen. Het is niet belangrijk of de beelden waar zijn of niet: het gaat erom de woorden te vinden die meetrillen met een gevoel waardoor je de betekenis kunt achterhalen.

In dit geval zou je dan kunnen denken aan: anderen bepalen wat er met me gebeurt, ik ben eigenlijk niemand, ik stel eigenlijk niks voor. Ik verdien het om richting de hel te gaan: ik ben niets anders waard. Ik wil mezelf niet langer zijn: laat anderen het maar voor me regelen. Geef mijn portie maar aan fikkie, ik heb het wel gehad.

Ik zou daarbij willen adviseren om het vooral wat algemeen te houden, waarbij wat humor ook niet verkeerd is. In deze waanwerkelijkheid zou je ook kunnen investeren in het verschillend omschrijven van de helse situatie in de verte. Hierbij loop je echter het risico dat je je verliest in details en daardoor het grotere, vaak ook simpeler overzicht kwijtraakt.

Zoals reeds werd betoogd in ‘Bodemloosheid als Doel‘ kan het ook aantrekkelijk zijn om vooral te willen geloven dat er zeer diepe betekenissen schuilgaan achter bepaalde wanen of psychoses. Het kan bijna een afgang zijn als zou blijken dat de psychose voortkomt uit een gevoel van eenzaamheid, een verloren relatie of een gevoel van maatschappelijk mislukt zijn.

Natuurlijk wil ik niet suggereren dat er ook geen diep traumatische ervaringen aan de wortel kunnen liggen van psychotische ervaringen, maar ik wil benadrukken dat de ogenschijnlijk ‘eenvoudige’ oorzaken, vaak ook een enorme diepe indruk kunnen achterlaten en daardoor ook zeer waardevol zijn.

Graag zou ik lezers willen aansporen om hiermee te experimenteren en vooral ook ervaringen te delen via de mail of via reacties op deze bijdrage.

Illustraties afkomstig van: Murderati en Flickriver